N-Asetil Sistein (NAC)
N-Asetil Sistein (NAC)
N-Asetil Sistein (NAC olarak da bilinir), L-sistein amino asidinin ve dolayısıyla antioksidan glutatyonun (GSH) bir öncüsüdür. En çok Allium türlerinin bitkilerinde, özellikle soğanda bulunur. NAC molekülündeki sülfhidril grubu (–SH) doğrudan reaktif oksijen türlerini (ROS) temizler, N-metil-D-aspartat (NMDA) ve a-amino-3-hidroksi-5- redoks durumunu modüle eder. GSH’nin kendisinden farklı olarak NAC, daha iyi oral ve topikal biyoyararlanıma sahiptir
1960’lı yıllardan beri ilaç olarak kullanılmaktadır ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Temel İlaçlar Model Listesi‘nde zehirlenmelerde panzehir olarak yer almaktadır.
Tıpta hala klinik öncesi ve klinik araştırmalarda olan çok sayıda başka kullanım veya önerilen kullanım vardır.
NAC ayrıca gıda takviyeleri ve kozmetiklerde de kullanılır. Bol kullanımına rağmen, NAC küresel pazarının önümüzdeki beş yıl içinde büyüyeceğine dair tahminler var; bu nedenle, bu çalışmanın amacı, NAC’nin besin takviyesi olarak başka kullanımları hakkında dengeli bir görüş sağlamaktır.
N-Asetil Sistein, 1960’lardan beri kullanılan bir ilaçtır; Dünya Sağlık Örgütü’nün 40 Temel İlaç Listesindedir ve ucuz bir jenerik ilaç olarak mevcuttur. Klasik olarak aşırı dozda parasetamol (ateş düşürücü) ve bir mukolitik olarak ve ayrıca karbon monoksit ve x-ışını kontrastları gibi serbest radikallerin oluşumuna neden olabilen çeşitli maddelerin toksisitesiyle mücadele etmek için kullanılmıştır. Bunun yanısıra solunum yollarını tutan COVID-19 ile mücadelede bu güçlü ve etkili bir antioksidandır.
NAC ayrıca nörolojik ve nöropsikiyatrik bozuklukların tamamlayıcı tedavisinde kullanılır. Karşılaştırılabilir IV dozlarında, hastaların %11’inde kusma bildirilmiştir. Bununla birlikte, oral NAC çok az yan etki ile ilişkili görünmektedir ve mükemmel bir güvenlik profiline sahip olduğu kabul edilmektedir.
N-Asetil Sistein (NAC) Hangi Hastalıklara Karşı Etkilidir?
Klinik çalışmalar, NAC’nin alkolsüz steatohepatitte, diyabetik etiyolojinin arteriyel hipertansiyonunda da yararlarını ortaya çıkarmıştır. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ve kronik bronşit, madde kötüye kullanımı bozuklukları, tekrarlayan açıklanamayan gebelik kaybı, erkek infertilitesi, polikistik over sendromu, diyabetik retinopati, yaşa bağlı makula dejenerasyonu ve katarakt ve kuru göz sendromu gibi hastalıkların tedavisinde iyi bir destekleyicidir.